به گزارش شهرآرانیوز شوکآور است، در کسری از ثانیه و تنها با چند کلیک، حسابتان خالی میشود. بدتر از همه اینکه این سرقت به شیوه سنتی نیست که کسی کیفتان را زده باشد یا مثلا با سرقت دسته چک یا گاوصندوق بخشی از داراییتان را از دست داده باشید، بلکه در سرقتی مدرن قربانی کلاهبرداری رایانهای میشوید.
در این نوع کلاهبرداری بهدلیل ناآگاهی اینبار خودتان با سارق، نهایت همکاری را داشتهاید. یکی از کلاهبرداریهایی که در صدر شکایتهای جرائم رایانهای است؛ هک حسابهای کاربری افراد در فضای مجازی است. ممکن است تا امروز با یکی از این پیامکها روبهرو شده باشید: «صدور ابلاغیه علیه شما، به حساب کاربریتان مراجعه کنید.» (لینکی زیر این پیامک درج شده است.) یا «برای دریافت سهام عدالت خود هماکنون بر روی این لینک بزنید.» یا شکایت علیه شما صورت گرفته است. (توضیح در لینک) و... که بلافاصله بعد از زدن بر روی لینک وارد درگاهی میشوید که باید حساب بانکی خود را وارد کنید یا بلافاصله لینک دانلود نرمافزاری بر روی صفحه شما ظاهر میشود.
تمامی این موارد یعنی شما در معرض حمله کلاهبرداران رایانهای قرار گرفتهاید. حالا درباره موضوع هک حساب بانکی یا هک حساب در پیامرسانهای داخلی و خارجی، شیوهها و شگردها، روشهای پیشگیری و رویارویی با این مسئله با جواد عرفانی، قاضی ارجاع دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه ۷مرکز استان خراسان رضوی، (ویژه فضای مجازی) گفتگو کردهایم که در ادامه آن را خواهید خواند.
عنوان دقیق حقوقی آن کلاهبرداری مرتبط با رایانه گفته میشود. کلاهبرداری دو قسم است: کلاهبرداری سنتی و رایانهای. کلاهبرداری سنتی موضوعی است که در عالم خارج اتفاق میافتد و مردم آن را باعنوان کلاهبرداری سنتی میشناسند و مستندش هم ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبان ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری است.
اما موضوعی که ما با آن ارتباط داریم کلاهبرداری رایانهای است که طبق ماده ۷۴۱قانون مجازات اسلامی، فصل سیام، جرائم رایانهای مصوب ۱۳۸۸، جرم محسوب میشود. مجازات قانونی آن رد مال و حبس از یک سال تا پنج سال و جزای نقدی هم از ۵ میلیون تومان تا ۲۵میلیون تومان است.
هم از طریق پیامک و هم پیامرسانها مرسوم است. گستردگی جرائم هک حساب، کلاهبرداری مرتبط با رایانه یا برداشت غیرمجاز وجه، شاید شایعترین جرمی باشد که مردم مراجعه میکنند و شکایت دارند. حدود ۴۰ درصد شکایتهای جرائم رایانهای ما هک حساب است. معمولا کلاهبرداران با ارسال پیامک یا پیام در پیامرسانها با دستاویزهایی از قبیل سامانه ثنا، حکم جلب شما صادر شده است و در لینک زیر عنوان اتهامیتان را ببینید یا بحث سهام عدالت، دریافت مالیات، برنده شدن جایزه و... به دنبال کلاهبرداری هستند. در هر زمانی با توجه به اینکه مردم با چه چیزی بیشتر درگیر هستند، کلاهبرداران عنوان پیامک را عوض میکنند.
معمولا کسی تماس میگیرد و از شما میخواهد کدی را که برایتان ارسال میشود بخوانید، پس از خواندن کد، فرد به حساب بانکی یا پیامرسان شما دسترسی پیدا میکند. شگرد دیگر این است که با زدن بر روی لینک بدافزاری نصب میشود که دسترسیهای لازم را به کلاهبردار میدهید. خطای دیگری که برخی مرتکب میشوند، این است که برای نصب همراه بانک در اینترنت جستوجو میکنند و بدون بررسیهای لازم، همراهبانک جعلی یک بانک را نصب میکنند و حسابشان هک میشود.
یک مورد اینکه در بحث سامانه ثنا اگر پیامی ارسال شود از طریق مبادی رسمی است، بنابراین با سرشماره ADLIRAN است و با یک شماره شخصی پیام نمیدهند. یا در این موارد در پیامرسانها به شما پیام نمیدهند. سهام عدالت هم به همین صورت است. مورد بعدی اینکه ادبیات پیام، رسمی است و اگر دقت کنید این پیامکها، ادبیات محاورهای دارد.
نکته دیگر برای تشخیص اینکه یک درگاه درست است یا نه، شهروندان اطلاعات خود را به اشتباه وارد کنند، مثلا حتی اسم و فامیل به جای شماره کارت بانکی وارد کنند. چون متصل به هیچ درگاه بانکی نیست به مرحله بعد میرود که دانلود نرمافزاری است که قرار است گوشی شما با آن هک شود. همچنین برای دیدن ابلاغیه نیازی به نصب نرمافزار نیست شما در سایت ثنا میتوانید ابلاغیهای را اگر داشته باشید ببینید و نیازی به پرداخت هزینه نیست.
اگر از شما درخواست هزینه میشود باید متوجه باشید که پیام جعلی است. چککردن پسوند نرمافزارها و همینطور آدرس درگاههای اینترنتی پرداخت که حتما بایدHTTPS باشد از نکات مهم دیگر است. گاهی با چنان ظرافتی یک حرف اضافه میکنند که شهروندان کمتر متوجه آن میشوند.
وقتی بدافزار روی گوشی شما نصب میشود، تمام پیامکهای شما برای فرد هککننده هم میرود. اولین کار این است که بدافزار را پیدا و حذف کنید. نکته دوم تصور نکنید که اینترنت را قطع کنید دسترسی فرد قطع میشود، بدافزاری که نصب کردهاید نیازی به اینترنت ندارد و از طریق آن به گوشی شما دسترسی دارد.
پس از این مراحل اگر اطلاعات خاصی ندارید گوشی را ریستفکتوری (تنظیمات کارخانه) کنید، اینگونه اطمینان بیشتری در حذف دسترسی خواهید داشت. اگر پیامرسان شما هک شده بود به همه مخاطبان اطلاع بدهید که اگر با آیدی شما درخواست پول کرد واریز نکنند.
بهترین کار این است که بلافاصله حساب بانکیتان را مسدود کنید. ممکن است خارج از زمان اداری باشد و امکان مراجعه به بانک نباشد. با ضابطان در پلیس فتا با پیش شماره ۰۹۶۳۸۰ تماس بگیرید برای مسدودسازی حساب فرد بزهدیده اقدام میکنند و پولی که از حساب هم برداشت شده است در حسابش مسدود میشود.
مشروط به اینکه ظرف ۲۴ ساعت به دادسرا مراجعه و شکایت تنظیم شود. اگر شکایت نکنید از حساب رفع انسداد خواهد شد. موارد متعددی بوده است که دستور عودت وجه داده شده است، اما قبل آن فرد اطلاع داده و حساب مسدود شده است.
ابتدا اینکه شناسایی سخت است، اما گاهی صاحب حسابی که پول به آن منتقل شده است، یک فرد هفتاد یا هشتادساله است که بعید است این شخص با مسئله فیشینگ آشنایی داشته باشد. باید ببینیم چه کسی پشت این ماجراست. سن مرتکبان از دوازده تا سی سال است.
گاهی نوجوانان از طریق یک کانال تلگرامی با این کار آشنا میشوند و اقدام به فیشینگ میکنند. در این میان نظارت خانواده مهم است، وقتی میبینند نوجوان سیزده سالهشان بدون اینکه از آنها پولی بگیرد یک گوشی ۲۰میلیون تومانی میخرد باید بررسی کنند از کجا به این مبلغ رسیده است؟ ممکن است بگوید کار اینترنتی میکنم، باید بررسی کنند چه کاری انجام میدهد و لازم است خانوادهها و آموزش و پرورش سوادرسانهای را در این زمینه افزایش بدهند و نظارت کنند.
کارتهای اجارهای خیلی مشکلساز است. چرا این میزان کارت بانکی برای هر فرد صادر میشود؟ اگر برای هر کد ملی یک حساب بانکی باشد، امکان اجاره کارت بانکی یا سوءاستفاده از حساب فرد دیگری امکانپذیر نیست. فرد کارتنخواب یا معتاد کارتش را اجاره میدهد. آنها به هر بانکی مراجعه کنند میتوانند یک کارت بانکی بگیرند، موضوعی که زمینهساز خیلی از مشکلات است.
در این مدل، جرم متفاوت و غیرمالی است. معمولا دسترسی غیرمجاز به انتشار محتوای مستهجن تبدیل میشود. در این پروندهها فرد بدافزار نصب میکند و به پیامکها دسترسی پیدا میکند و میتواند برای مخاطبانش پیام ارسال کند یا محتوای مستهجن بفرستد، گاهی نیز فرد با کلیککردن بر روی یک تبلیغ جعلی قربانی شده است. پیامرسانهایی که سرور خارجی دارد پیگیری و پاسخگویی سختی دارد، حتی در امور قضایی سخت میشود و پیگیری آن زمان میبرد. اما بهواسطه روشهای فنی متهمان شناسایی میشوند و در روند قضایی قرار میگیرند.
بله، مثلا فردی تبلیغ کرده است که برای کسب درآمد در منزل فقط لازم است که حسابی در صرافی باز کنید و ما یکسری وجوه را به حساب شما واریز میکنیم این وجوه را به رمز ارز تبدیل کنید. ۱۰تا ۱۵درصد سهم شماست. این یکی از موارد فریب دادن است.
کسانی که پول به حسابشان واریز میشود و آن را تبدیل به رمز ارز میکنند در میان فیشینگکارها به آنها بهشتی میگویند. یکنفر هم پشت این کلاهبرداری نیست یک سلسلهمراتب است و هر کسی کاری انجام میدهد. نفر آخر هم بهشتی است، پول به حسابش میآید و به رمز ارز تبدیل میکند و پس از تشکیل پرونده پلیس ابتدا سراغ همین فرد میرود.